(Dünden devam)
Öncelikle şunları söylemek iyi olabilir: Her anormal durum ortada bir patoloji olduğu ve müdahale gerektirdiği anlamına gelmez. İnsan çok karmaşık, çok komplike bir varlık, dolayısıyla çeşitli sınıflandırmalar yapıp onlara yerleştirmek için çok uygun değil aslında. Yine de, bir referans noktasının olması düşünme kolaylığı sağladığı için iyi oluyor ve eğer her kişinin bireyselliğine inilebiliyorsa bu referans noktalarının bir zararı değil, bilakis faydası oluyor. Bu durum yetişkinler için de, bebekler, çocuklar ve ergenler için de böyle. Herkes benzer süreçlerden geçse de herkes biricik.
Duygusal stres konusunda ise şunlar araştırılabilir: Kişi ne kadar mutsuz? Ne kadar endişeli? İçinde bulunduğu ruh halinden çıkabiliyor mu yoksa sürekli bununla mı meşgul? Çok öfkeleniyor mu? Duygularını kontrol edebiliyor mu edemiyor mu? Kendisine ya da bir başkasına zarar veriyor mu, ne kadar zarar veriyor? Yani genel olarak iyi mi hissediyor yoksa hep bir sıkıntı, hep içini kemiren bir şeyler var gibi mi? vb.
Bireysel boyutta buna ek olarak işlevsellik konusu var: İçinde bulunduğu hal bir işlev kaybına neden oluyor mu? Daha önceden yapabildiği bir şeyleri artık kesinlikle yapamıyor mu? Sosyal olarak tutumunda bir değişiklik var mı? Mesela arkadaşlarıyla buluşur eğlenebilirken bunu hala yapabiliyor mu yoksa artık mümkün değil mi? vb.
Her duygu her an var olabilir elbette ancak acaba bir duygu ne kadar yoğun yaşanıyor ve hayatın diğer kısımlarını ne kadar etkiliyor?
Bu konu ebeveynlikte neden önemli? Aileye bir bebeğin gelişi, bir çocuk birçok dinamiği tetikleyen bir olay olduğu için, anne-babanın zihnen de çocuklarının yanında olabilmeleri kritik olduğu için önemli. Çünkü ebeveynlikte, annede de babada da beklenmedik duygular, davranışlar, ruh halleri ortaya çıkabilir, bu çok normaldir. Ancak, anne ya da baba yoğun bir duygusal yükle yaşamaya çalıştığında, yeni öğreniyor olduğu ebeveynlikte birtakım şeyler ters gidebilir, bebekleriyle/çocuklarıyla bir aradayken oradaymış gibi hissetmeyebilir, işlev kaybı yaşayabilirler. Eğer bir duygusal yük ayağa çok dolanmaya başlarsa onu biriyle paylaşmak ve hafiflemek iyi bir fikir olabilir.
(Devam edeceğim.)
Fotoğraf, Daniele Levis Pelusi, Unsplash.